Kaşkay şivesinde şirler

Kaşkay şivesinde şirler

Şairle:  Forud cahangiri –  Əvəzullah Səfəri –  Həmid Həzrəti

 

 

Dil döğüşü (savaşı)

 Bir canlı millətəm özdəş[1] dilim var

Ayrıqsı[2] bir ağaç ayrı gülüm var

Kimsə ki dili var hər nə ser[3] varı

uluslar içində yücə yer varı

dili ki beslədəng[4] şirin danışang[5]

düşmanı döşündə[6] durang çalışang

mən qalan dəğilim Araptan, Tattan

Koroğlu Ayvazı düşməz Qıratdan

mən türkəm dilimdir yolum armanım

varlığım dirliğim kimliğim şanım

oğuzam  ağ yüzəm yüzü ağ mənəm

Volkanlı titrəməz dağlı dağ  mənəm

mən atam Altaydır kimliğim Urxun

yorulmaz dönməzəm bir axan Ceyhun

mən ottuz milyonam dəli doumrulam

şovunizm başına gerək yomurulam

dörd milyon qaflanam sınmaz[7] ağır El[8]

Qıratlı koroğlu evim çamlı bel

Türkmənəm, Xalacam, Qacar Avşaram

Səksən il ürəkdə azmışdır yaram

Səksən əil olmuşam qacır[9] amacı

susalmış usanmış özgə[10] muhtacı

səkasən il dilimdən yoxur xəbərim

olmuşdur qanlı yaş gözdə səmərim

ama sən usanma yoldaş, arxadaş

mən Türkəm  yenilməz Türkünən(ilə) adaş

zənnedmə dörd milyon qaflan dağılır

bir qıha[11] çəksələr yollar açılır

bir nəfəs kafıdır[12] qarlar pozula

yanaqlar, dudaqlar, güləş yazıla

qaşqayı sanki bir gömüş aynadır

mühəbbət bulağı döşdə qaynadır

ta ayna bütündür bir aslan görür

sındırma sındırsang ming şer[13] bağırır

ayıq ol ayılmaz yatanım da var

bir kaslı batlağa batanım da var

mən qafıl sığıldım özge yanına

su tökdüm özgələr değirmanına

ayılıp duşmanı səçing ayırıng

dil ilə bu elə rütbə qayırıng [14]

barışmaz duşmanlar dil duşmanıdır

dilindən qaçan Türk el duşmanıdır

uşaq ki tanımır solu sağını

Anası kor etmiş el ocağını

kim sayar kim gəzir belə[15] milləti

olmuşdur dunyada qurbanlıq əti

hər dördu – beşi bir yerdən asılmış

karvanı soylmuş yollar bosulmuş

dörd milyon san quzzu dört milyon ceyran

şovunizm çəngində[16] yaralı al qan

ama sən bilmirəng hansı kimsədən

ayrıldıng köküngdən bir qola  nədən

dörd milyon bağlıdır beşyüz milyona

göz yaşı töksə də çatır ceyhuna

süzülür, düzülür bir sel yaranır

yenilməz, tükənməz bir el yaranır

mən Türkəm  öz dilim iftixarıamdır

bir əvrən önüçə naz dil varımdır

kim demiş Qaşqayı dil muhtacıdır

aslanıng quyruğu tilki tacıdır

[1] Özel

[2] Bam başka

[3] İster

[4] (sen)besleden

[5] (sən) konuşan

 

[6] Karşısında

[7] Kırılmaz, yenilmez

[8] İl,eşiret,kabile,ulus

[9] Olumsuz temsili bir küş türü

[10] yabancı

[11] Feryat,bağırmak

[12] Yeterdır

[13] Aslan

[14] Rütbe qayorung = değerlendirmek

[15] Böyle

[16] Pencesinde

 

Əvəzullah Səfəri

……………………………………………………………….

 

Qıflət

yol açdım dağlardan dәnizә çatdım

Qurrudu yox oldu çaylığım mәnim

Bir şirin suyudum şorluğ batdım

Әslindәn düşübdür haylığım mәnim

Heç kimi yoxumdur bir gәlә haya

Gözlәrim yaşlıdır gecәlәr aya

Armanlı baxıram dәnizdәn çaya

Gedmişdir gecәlәr aylığım mәnim

Gәlәydi bir olam sunalar gölü

Dörd yanım göğ çala ceyranlar çölü

Әsilә hәr pәsin bir quzay yeli

Nic(ə) edim gedmişdir yaylığım mәnim

Dalqalar üstünə bir gün qızarır

Gün çalır dәnizdәn bulut qowzanır

Ağ bulut durnaynan dağa uzanır

Baş olub günlәrim saylığım mәnim

Hәmid hәzrәti

 

 

……………………………………………………………….

 

 

Qaıqayı

Ücəlmişdir başıng ücə dağ kimin

göynüng  göyçək bir səmərli bağ kimin

igidləring quluncu dayaq kimin

dayanmışdır baş ücündə balınga

nə xoşbəxtəng elim xoşa halınga

 

yaxçılığıng isi gəlir yadıngdan

hələz düşmən dizdən gedir adıngdan

hələz doslar kamı şirin dadıngdan

şirin bal tək dadlı qalmış xatıra

yaddan çıxmaz xoş gün salmış xatıra

 

işşiq çalır assımanda ulduzung

bəxting oyaq ayaydınlıqdır üzüng

yavər özüng sərdar özüng yar özüng

ağır elim sərdarıngıng adı var

adı sanlı sərdarıngıng yadı var

 

sənə varlıq sənə sağlıq pay elim

umrung uzaq yaxçılığı say elim

xoş-xəbərlig verəm sənə hay elim

iğidləring hər məsafda hər zaman

gül əkibən yaratmışlar gülüstan

 

çox aslanıng başı dara tuş olmuş

çox bi panah panahınga qoşulmuş

çox başıngdan yaxçı-yaman baş olmuş

ama hələz ayaq üstü durmuşang

cəfası çox ruzıgarı yormuşang

 

ağır elim ışşıq üzüng ay çalır

birikmişəg dizlərimə can salır

ıraq edir dərd o mehnət qəm alır

ürəğimə şadlıq salır varlığıng

qaşqa elim qalır, qalır varlığıng

 

dudaqlarıng nəğməlidir şadlığa

sazlı əling qoşulmuş abadlığa

qışlar gəlmış baş olmuş azadlığa

tazza gələn yazlar bəzər günləring

yaşıl çalar güllü gəzər günləring

 

səning ışqıng ilmələnmiş canımda

aralanmaz ara düşməz yanımda

qəynamişdir qarışmışdır qanımda

ana təkin hurmətlimdir elimdir

eldən ayrı düşdüg mənə ölümdür

 

Forud cahangiri